ผ้าเผ่ามูเซอ
ชนเผ่ามูเซอ ส่วนใหญ่แต่งกายด้วยผ้าสีดำที่ย้อมด้วยสีธรรมชาติ มักนิยมตกแต่งลวดลายบนเครื่องแต่งกาย ทั้งชายและหญิง ด้วยการปักเส้นด้ายสีสันต่างๆ เป็นลวดลายงดงาม และมีการเย็บปะติดผ้า ที่มีสีสันสดใสสะดุดตา เป็นลวดลายต่างๆ ประดับบนเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายประจำเผ่า สีที่ชาวมูเซอทุกกลุ่ม นิยมมากเป็นพิเศษ คือ สีแดง และเขียว
หญิงชาวเผ่ามูเซอแต่ละกลุ่มนั้น จะมีลักษณะการแต่งกายตลอดจนถึงลวดลาย
ที่ใช้ในการตกแต่งเสื้อผ้าประจำชนเผ่าที่แตกต่างกันไป เช่น หญิงชาวมูเซอดำ
จะแต่งกายด้วย ชุดยาวสีดำ กรอมเท้า ประดับแถบผ้าสีสันสดใส
พร้อมกับปักลวดลายบริเวณรอบคอ แขน และชายเสื้อ
ส่วนผู้หญิงชาวมูเซอเหลือง จะสวมเสื้อแขนยาวสีดำ
ปักประดับเครื่องเงิน และลวดลายสวยงามบริเวณรอบคอ
รอบแขน และชายเสื้อ นุ่งผ้าซิ่นยาวสีดำกรอมเท้า
การสร้างสรรค์ลวดลาย และทักษะงานฝีมือของชนเผ่ามูเซอ
มูเซอ เป็นชนเผ่าที่ผ่านการอพยพย้ายถิ่นมาหลายต่อหลายครั้ง
มีการกระจายแบ่งกันเป็นกลุ่มย่อยๆ จำนวนมาก
ซึ่งด้วยวิถีชีวิตที่แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ ที่ชาวมูเซออพยพเข้ามาอยู่อาศัยนี้เอง
ลวดลายเอกลักษณ์ของชนเผ่ามูเซอ มีที่มาค่อนข้างหลากหลาย
ที่เป็นเอกลักษณ ที่มีการผสมผสานกัน ทั้งลวดลายที่มาจากธรรมชาติ
เช่น ต้นไม้ สัตว์ ฯลฯ ลวดลายที่มาจากวิถีชีวิต เช่น การเป็นนักล่าสัตว์
ตลอดจนถึงลวดลายที่มีที่มาจากความเชื่อ
ชนเผ่ามูเซอนั้นมีทั้งกลุ่มที่นับถือผี และกลุ่มที่นับถือศาสนาคริสต์
ดังนั้น ลวดลายมาจากความเชื่อเรื่องผี วิญญาณ
และลวดลายที่มีความเชื่อในพระคัมภีร์ของคริสต์ศาสนาผสมรวมเข้าอยู่ด้วยกัน
-------------------------
อัตลักษณ์แห่งลวดลาย ที่สะท้อนความเป็นชนเผ่า
การสร้างสรรค์ศิลปะลวดลายเอกลักษณ์ บนผืนผ้าของชาวมูเซอ เ
ราจะสังเกตเห็นได้ชัด จากการใช้ลวดลายที่มีการเคลื่อนไหวการใช้เส้น
จะเป็นไปในลักษณะขึ้นๆ ลงๆ ทแยงมุม หรือแตกกระจายไปรอบๆ ด้าน
เป็นลวดลายกลุ่มที่ให้ความรู้สึกมีชีวิตชีวา รู้สึกได้ถึงความกระตือรือร้น
การใช้สีเป็นไปในโทนสดใส ฉูดฉาด เน้นสีแดง เหลือง เขียว ฟ้า ให้ความรู้สึกสดชื่น มีความหวัง
มูเซอเป็นชนเผ่าที่มีการเปิดรับวัฒนธรรมจากชนเผ่าอื่น เข้ามาในกลุ่มของตนเองค่อนข้างมาก
ทำให้ลวดลายผ้าของชาวมูเซอ เป็นศิลปะที่ถูกผสมผสาน
มีทั้งลวดลายที่แสดงความเป็นของชนเผ่าตนเอง
และลวดลายที่มีการนำเอาศิลปะวัฒนธรรมจากชนเผ่าอื่น
จนในบางครั้งลวดลายที่ปรากฏบนผืนผ้าของชนเผ่ามูเซอ
จะมีความคล้ายคลึงกันกับชนเผ่าอื่นๆ ได้มากที่สุด
เทคนิคการสร้างสรรค์ลวดลายผ้าชนเผ่ามูเซอ
กระบวนการสร้างสรรค์ลวดลายบนผืนผ้าของหญิงสาวชาวมูเซอนั้น จะเริ่มต้นจาก การแบ่งสัดส่วนบนผืนผ้า เพื่อกำหนดพื้นที่ และตำแหน่งของลวดลายที่ต้องการ และเมื่อได้ตำแหน่ง และลวดลายในใจแล้ว หญิงชาวมูเซอก็จะลงมือขึ้นเส้นแบ่ง เพื่อทำการกำหนดลวดลาย โดยการปักลายตาข่าย หรือลายผ่าแทะ แต่ถ้าหากเป็นผู้ที่มีฝีมือมากๆ อาจเลือกใช้ ลายกีแคะง้อ (สอยด้าย) ซึ่งเป็นเทคนิคการนำเส้นด้ายมาปั่น เป็นเส้นกลมขนาดใหญ่ นำมาเย็บติดตรึงบนผืนผ้า เพื่อขึ้นเป็นแถวแนวของลวดลาย-------------------
ลายแท้แคะ (คลื่นน้ำ)
แท้แคะ หมายถึง คลื่นน้ำ ชื่อของลวดลาย เรียกตามลักษณะงานปัก
ที่มีทิศทางการปักขึ้นลงต่อเนื่องกัน เป็นทางยาวอย่างนิ่มนวล
มองดูแล้ว คล้ายกับคลื่นที่พลิ้วไหวบนผิวน้ำ
สำหรับเทคนิคของการสร้างความงดงามที่โดดเด่นในลวดลายนี้
อยู่ที่การนำด้ายที่ใช้เทคนิคมัดย้อม มาปักต่อเนื่องกันไป
ส่งผลทำให้เกิดลวดลายที่มีสีสัน 2 สีสลับพลิ้วไหวต่อเนื่องสวยงาม
-------------------
ลายคะปะ (กากบาทหลังลูกธนู)
คะปะ เป็นชื่อเรียกส่วนที่เป็น กากบาทด้านหลังลูกธนู
ซึ่งมีหน้าที่สำคัญ ทำให้ลูกธนูพุ่งไปได้ตรงเป้าหมาย
ลักษณะของลวดลายที่ปรากฏบนผืนผ้า ดูคล้ายกากบาทอันใหญ่ที่ปลายทั้งสี่ด้านแยกขยายออกไป
ที่มาของลวดลายนี้มาจากจินตนาการ
โดยนำเอาลักษณะของกากบาทที่อยู่ด้านหลังลูกธนู ที่ใช้ในการยิงสัตว์มาสร้างสรรค์
ลายคะปะนี้ถือว่าเป็นลวดลายที่มีความเก่าแก่โบราณ
จะใช้เฉพาะในผ้าซิ่นผู้หญิงเท่านั้น
หญิงชาวมูเซอจะสวมใส่เฉพาะงานปีใหม่ คริสต์มาส และวันเข้าโบสถ์เพื่อการประกอบพิธีกรรมที่สำคัญๆ
-------------------
ลายแมะสื่อ (ดวงตา)
แปลว่า ดวงตา โดยลักษณะของลายนี้ มองดูแล้วมีความคล้ายคลึงกับลักษณะของ ดวงตามนุษย์
บรรพบุรุษชาวมูเซอ จึงเรียกชื่อลวดลายลักษณะเช่นนี้ว่า ลายดวงตา
ลายดวงตานี้ได้รับความนิยม ทั้งในกลุ่มของ มูเซอดำ และมูเซอเหลือง ทั้งสองกลุ่มล้วนมีความเชื่อเช่นเดียวกันว่า แมะสื่อ เปรียบได้เสมือนกับดวงตาที่จะคอยช่วยมองส่องทางชีวิตไปในทางที่ดีให้กับผู้สวมใส่ การใช้ชีวิตอยู่ร่วมกัน โดยลักษณะลายแมะสื่อ ของชนเผ่ามูเซอ มีความคล้ายคลึงกับลายเอกลักษณ์ของชนเผ่าลีซอด้วยเช่นเดียวกัน---------------------------
ลายพี้จี (ฟันหมา หรือเขี้ยวหมา)
พี้จี หมายถึง เขี้ยวหมา หรือฟันหมา
ลักษณะของลวดลายเป็นรูปสามเหลี่ยมสีดำขาว สลับคว่ำหงาย ยาวติดต่อกันไป
ที่มาของลวดลายนี้ บรรพบุรุษชาวมูเซอ จินตนาการลวดลายขึ้นมา
จากการเลียนแบบลักษณะรูปร่างของเขี้ยว
หรือลักษณะของฟันที่มีความแหลม ของสุนัขที่เป็นสัตว์เลี้ยงของชาวมูเซอ
ลายพี้จี นี้จะไม่ใช้กับผ้านุ่ง
แต่มักนิยม นำมาใช้ตกแต่งเสื้อ หรือย่าม ของผู้หญิงชาวมูเซอดำ
โดยลักษณะลายพี้จี ของชนเผ่ามูเซอ
มีความคล้ายคลึงกับลายเอกลักษณ์ ของชนเผ่าลีซอด้วยเช่นเดียวกัน.
-------------------